Ο Υπερρεαλισμός στη Γαλλία
Γύρω στα 1920 κάνει την εμφάνισή του το κίνημα του υπερρεαλισμού, με ηγετική φιγούρα τον Αντρέ Μπρετόν.Οι αστοί που βίωσαν τις μεγάλες αλλαγές στους τομείς της επιστήμης και τις τεχνολογίας και που θεώρησαν ότι το μέλλον θα ναι ειρηνικό, βίωσαν την σφαγή του πολέμου, τις τραγικές συνέπειες σε όλα τα επίπεδα και την διάλυση της ελπίδας για πρόοδο και ειρηνική συμβίωση. Σε τέτοιες ιστορικές συνθήκες, η Γαλλία φαίνεται να είναι έτοιμη να αγκαλιάσει και να συντηρήσει το κίνημα.Ο υπερρεαλισμός ήταν ένα κίνημα που προέκυψε μέσα σε μια πολυτάραχη εποχή. Δέχθηκε επιδράσεις από το κίνημα του νταντά (εν σπέρματι στοιχεία ανατροπής), τις ψυχαναλυτικές θεωρίες του Φρόυντ και τις πολιτικές θέσεις του Μαρξισμού.
Κράτησε πολλά στοιχεία από το Dada, την επαναστατική του διάθεση, τις προκλητικές μεθόδους αλλά και τεχνικές όπως το κολλάζ, το φωτομοντάζ, κά. (Λοϊζίδη, Ν. 1984:15).Καταλυτικό ρόλο όμως, πλέον, παίζουν το όνειρο, το τυχαίο και το φανταστικό.
Ορισμένες βασικές αρχές του υπερρεαλισμού είναι οι εξής:
Πίστη στην ύπαρξη μιας υπερπραγματικότητας, όπου σημαντικό ρόλο παίζει το όνειρο. Η δυναμική των ενστίκτων απελευθερώνεται.Η κατανόηση της λειτουργίας της σκέψης γίνεται μέσω του αυτοματισμού, που αποκαλύπτει άγνωστες και καταπιεσμένες πτυχές της προσωπικότητάς μας. Καταφεύγουμε στο υποσυνείδητο και το τυχαίο.Ανατροπή κάθε μορφής λογικής, ηθικής και κοινωνικής τάξης και αντίσταση σε κάθε τάση συμβιβασμού.Οραματίζεται κοινωνικές αλλαγές και πιστεύει στον αναδιαμορφωτικό ρόλο της επανάστασης σε κάθε επίπεδο.
Η δύναμη της εικαστικότητας της εικόνας είναι καίριας αξίας (πολυσημία - ονειρικό-αληθινό στοιχείο) .
Ο υπερρεαλισμός δίνει ιδιαίτερη προσοχή στον έρωτα αλλά και στο χιούμορ (δείγμα πνευματικής ανάτασης και ελευθερίας).
Ο όρος ‘υπερρεαλισμός’Ο Argan Carlo (2004), ιστορικός της τέχνης, αναφέρει ότι ‘πατέρας’ του όρου «υπερρεαλισμός» είναι ο Γάλλος ποιητής Guillaume Apollinaire. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε στη φράση «υπερρεαλιστικό δράμα» για τον χαρακτηρισμό του πρωτοποριακού θεατρικού έργου Τα στήθη του Τειρεσία (1917).
Εδώ θα βρείτε υλικό για τη ζωή του Απολλιναίρ.
https://www.kar.org.gr/2018/03/22/gkigiom-apolliner-ine-voukina-i-thymises/
Γύρω στα 1920 κάνει την εμφάνισή του το κίνημα του υπερρεαλισμού, με ηγετική φιγούρα τον Αντρέ Μπρετόν.Οι αστοί που βίωσαν τις μεγάλες αλλαγές στους τομείς της επιστήμης και τις τεχνολογίας και που θεώρησαν ότι το μέλλον θα ναι ειρηνικό, βίωσαν την σφαγή του πολέμου, τις τραγικές συνέπειες σε όλα τα επίπεδα και την διάλυση της ελπίδας για πρόοδο και ειρηνική συμβίωση. Σε τέτοιες ιστορικές συνθήκες, η Γαλλία φαίνεται να είναι έτοιμη να αγκαλιάσει και να συντηρήσει το κίνημα.Ο υπερρεαλισμός ήταν ένα κίνημα που προέκυψε μέσα σε μια πολυτάραχη εποχή. Δέχθηκε επιδράσεις από το κίνημα του νταντά (εν σπέρματι στοιχεία ανατροπής), τις ψυχαναλυτικές θεωρίες του Φρόυντ και τις πολιτικές θέσεις του Μαρξισμού.
Κράτησε πολλά στοιχεία από το Dada, την επαναστατική του διάθεση, τις προκλητικές μεθόδους αλλά και τεχνικές όπως το κολλάζ, το φωτομοντάζ, κά. (Λοϊζίδη, Ν. 1984:15).Καταλυτικό ρόλο όμως, πλέον, παίζουν το όνειρο, το τυχαίο και το φανταστικό.
Ορισμένες βασικές αρχές του υπερρεαλισμού είναι οι εξής:
Πίστη στην ύπαρξη μιας υπερπραγματικότητας, όπου σημαντικό ρόλο παίζει το όνειρο. Η δυναμική των ενστίκτων απελευθερώνεται.Η κατανόηση της λειτουργίας της σκέψης γίνεται μέσω του αυτοματισμού, που αποκαλύπτει άγνωστες και καταπιεσμένες πτυχές της προσωπικότητάς μας. Καταφεύγουμε στο υποσυνείδητο και το τυχαίο.Ανατροπή κάθε μορφής λογικής, ηθικής και κοινωνικής τάξης και αντίσταση σε κάθε τάση συμβιβασμού.Οραματίζεται κοινωνικές αλλαγές και πιστεύει στον αναδιαμορφωτικό ρόλο της επανάστασης σε κάθε επίπεδο.
Η δύναμη της εικαστικότητας της εικόνας είναι καίριας αξίας (πολυσημία - ονειρικό-αληθινό στοιχείο) .
Ο υπερρεαλισμός δίνει ιδιαίτερη προσοχή στον έρωτα αλλά και στο χιούμορ (δείγμα πνευματικής ανάτασης και ελευθερίας).
Ο όρος ‘υπερρεαλισμός’Ο Argan Carlo (2004), ιστορικός της τέχνης, αναφέρει ότι ‘πατέρας’ του όρου «υπερρεαλισμός» είναι ο Γάλλος ποιητής Guillaume Apollinaire. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε στη φράση «υπερρεαλιστικό δράμα» για τον χαρακτηρισμό του πρωτοποριακού θεατρικού έργου Τα στήθη του Τειρεσία (1917).
Εδώ θα βρείτε υλικό για τη ζωή του Απολλιναίρ.
https://www.kar.org.gr/2018/03/22/gkigiom-apolliner-ine-voukina-i-thymises/
Ο Breton με τον Aragon και τον Soupault ιδρύουν το 1919 το περιοδικό Littérature, ένα πρωτοποριακό περιοδικό που δημοσιεύει κείμενα με σαφή προτίμηση προς ό,τι αναγνωρίζεται ως καινοτομικό. Η απόλυτη ρήξη με το νταντά δεν έχει γίνει ακόμη.
Ο Breton είχε σπουδάσει ιατρική και ψυχιατρική στο Παρίσι. Εργάστηκε σε νευροψυχιατρικά κέντρα και αργότερα, στην επιστράτευσή του, του δόθηκε η ευκαιρία να εφαρμόσει τις φροϋδιανές μεθόδους σε ασθενείς κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Με την μέθοδο της αυτόματης γραφής, έγραψε σε συνεργασία με τον Soupault μια σειρά από κείμενα, τα οποία δημοσιεύτηκαν στο βιβλίο Τα Μαγνητικά Πεδία (1920).
Αρκετά γρήγορα στο Παρίσι αρχίζει να σχηματίζεται ένας κύκλος διανοούμενων και καλλιτεχνών με κοινές ανησυχίες και κοινά ενδιαφέροντα.
Σε αυτόν, εκτός από τον Breton και ανάμεσα σε άλλους, συναντάμε τους Paul Eluard, Benjamin Péret, René Crevel, Robert Desnos, Max Ernst, Salvador Dalí, Man Ray, Hans Arp, Antonin Artaud, Raymond Queneau, André Masson, Joan Miró, Marcel Duchamp, Jacques Prévert, Yves Tanguy.
Η σύγκρουση και η ρήξη
Ο Breton έλαβε μέρος στις αρχικές εκδηλώσεις του κινήματος του Dada στο Παρίσι (1919-1921). Διαφώνησε όμως με την κατεύθυνση στην οποία οδηγούσε το κίνημα ο Tzara. Το 1922, κατά την αποτυχημένη απόπειρα του Συνεδρίου για τον καθορισμό των κατευθύνσεων και την άμυνα του σύγχρονου πνεύματος, η αποχή του Τζαρά είχε σαν αποτέλεσμα την ματαίωση του σχεδίου του Breton (για παρουσίαση των νέων θεωριών και μια διαλεκτική προσέγγισή τους) και την οριστική ρήξη με το Νταντά (λίγες μέρες αργότερα, ο Μπρετόν αποκήρυξε δημόσια τους ντανταϊστές με σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Litterature).
Σημαντικοί υπερρεαλιστές λογοτέχνες
Αντρέ Μπρετόν
Πωλ Ελυάρ
Λουί Αραγκόν
Λουί Αραγκόν
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου